Financial Times: Türkiye’ye nereden para geliyor?

İngiliz finans gazetesi Financial Times, Türkiye’de cari açığın finansmanında kullanılan kaynağı belirsiz 24,4 milyar dolarla ilgili bir yazı kaleme aldı.

Merkez Bankası’nın (TCMB) açıkladığı verilere göre, kaynağı belirsiz para giriş ve çıkışlarını gösteren ‘net hata ve noksan’ kaleminde yüksek seviyeler korunmaya devam ediyor.

Hafta başında açıklanan temmuz ayı ödemeler dengesi verilerine göre, Ocak – Temmuz döneminde 36,7 milyar dolarlık cari açık oluşmuş, bu açığın yaklaşık 24,4 milyar doları net hata ve noksan kalemiyle finanse edilmişti. Bu rakam geçtiğimiz yılın aynı döneminde 10,2 milyar dolar olarak gerçekleşmişti.

Ankara’nın alışılmadık faiz politikalarının Türkiye ekonomisinde derin sorunlara yol açtığı belirtilen Financial Times analizinde küresel yatırımcıların son on yılda Türkiye’den büyük bir çıkış gerçekleştirdiği belirtildi.

Louis Ashworth imzalı yazıda, Türk lirasının son dönemde büyük değer kaybına uğradığı hatırlatılırken TL’deki değer kaybının ve büyük ölçekli çıkışların ülkenin döviz rezervlerine olumsuz etki ettiği kaydedildi. Yaratılan açığın kaynağı belirsiz para ile finanse edildiği belirtilen yazıda bu paranın kaynağının nereden geldiği soruldu.

Yazıda ayrıca Capital Economics’ten Liam Peach’in analizlerine de yer verildi. Peach, “Gerçek şu ki, net hata noksan kalemini neyin harekete geçirdiğini bilmiyoruz. Bu kalem gerçekte, altın satışları, döviz ve hizmet ticaretinin yanlış kaydedilmesi veya kaçakçılık gibi pek çok şeyi yansıtıyor olabilir. Ancak büyük bir sermaye akışı olduğunu tahmin ediyoruz” dedi.

Peach, “Neler olup bittiğini tam olarak bilmek zor ama bu kalemin bu yıl cari işlemler açığına önemli bir destek sağladığı açık. Bu akışların tersine dönmesi durumunda Türkiye’nin rezervleri tekrar düşebilir” değerlendirmesinde bulundu.

BlueBay Asset Management analisti Timothy Ash ise analizinde Rus etkisine işaret etti. Türk bankalarının diğer ülkelerin dışladığı Rus parasını kabul etmekten oldukça mutlu olabileceğini belirten Ash şunları söyledi:

“Erdoğan, son aylarda Türkiye’nin Rusya ile daha yakın ticari ilişkiler kurması ve aynı zamanda Ukrayna savunması için çok önemli olan insansız hava araçlarını tedarik etmesiyle elinden gelenin en iyisini yaptı.”

Geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan konu ile ilgili değerlendirmesinde, “Merkez Bankamızda dikkat ederseniz bir defa rezerv yükselmeye başladı. Bu tabii döviz rezervi noktasında bizim rahat hareket etmemizi sağlamış oluyor. Bu konuyla ilgili de şu anda birçok dost ülke gerekli desteklerini sağ olsun veriyorlar” ifadelerini kullanmıştı.

Bloomberg’de yer alan analizde ise “Türkiye’ye yönelik gizemli sermaye akışları, artan ticaret açığına ve liraya yönelik zayıf talebe rağmen politika yapıcıların döviz rezervlerini artırmalarına olanak tanıyarak yeni zirvelere ulaştı” ifadelerine yer verildi.