“Tasarruf Tedbirleri ile İlgili 2021/14 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi” Resmi Gazete’de yayımlandı.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan genelgede yer alan tedbirler kapsamında makam araçlarına, hizmet binaları için yeni kiralama ya da arazi alımına ve ihalelere kısıtlamalar getirildi. Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı ve TBMM Başkanlığı Genel Sekreterliği ise uygulanacak tasarruf tedbirlerden muaf tutuldu. Ayrıca doğal afetlerde, salgın hastalıklarda ve orman yangınlarında acil olarak yapılması gereken mücadele ve müdahaleler, iç ve dış güvenlik ile istihbarat hizmetlerinin gerektirdiği zorunlu olan harcamaların da bu genelgenin kapsamı dışında olduğu belirtildi.
Genelgeye göre alınacak tasarruf tedbirleri şöyle:
- Kamu hizmetleri, bütçe sınırları içinde kalınarak ayrılan kaynakların üzerinde harcama yapılmasına yol açılmadan azami tasarruf anlayışı içinde yerine getirilecek.
- Yılı ve takip eden yılların bütçelerinde ilave yük oluşturacak şekilde faaliyet genişlemesine ve iş artışına gidilmeyecek.
- Kamu kurum ve kuruluşları kendi kuruluş mevzuatında belirtilen faaliyet alanları ile doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama veya taahhütte bulunmayacak, ihale şartname ve sözleşmelerine alım konusuyla ilgisi olmayan unsurları dahil etmeyecek.
- Kamu kurum ve kuruluşları, yapacakları alımlarda ölçek ekonomisinden yararlanarak ihtiyaçların daha düşük maliyetlerle karşılanması amacıyla ortak alım yoluyla tedarikin yaygınlaştırılması için azami gayret gösterecek.
Hizmet binaları için yeni satın alma, kiralama yapılmayacak
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından yurt içinde ve yurt dışında hiçbir surette hizmet binası, lojman, her ne adla olursa olsun memur evi, kamp, kreş, eğitim, dinlenme ve benzeri sosyal tesis ve bunlarla ilgili arsa ve arazi satın alınmayacak, kamulaştırılmayacak, yeni kiralama yapılmayacak ve yeni inşaata başlanmayacak.
- Ancak deprem riski nedeniyle yıkım kararı verilmesi halinde, o hizmet için tahsis edilebilecek Hazineye ait taşınmaz yoksa mülkiyetinde bulunan veya tahsis edilmiş yerlere yeni inşaat yapılabilecek.
- Kesinleşmiş mahkeme kararı ile taşınmazın tahliyesi gibi kanuni zorunluluk halinde, o hizmet için tahsis edilebilecek Hazineye ait taşınmaz yoksa hizmet yeri ihtiyacının karşılanması amacıyla kiraların yüksek olduğu mahaller dışında ve rayiç bedeli dikkate alınarak taşınmaz kiralanabilecek.
Taşıt sayısı 2023 sonuna kadar en az yüzde 20 azaltılacak
- Kamu kurum ve kuruluşlarınca taşıt edinimleri ihtiyaç analizlerine dayandırılacak, acil ve zorunlu haller dışında her ne suretle olursa olsun yeni taşıt edinilmeyecek.
- Mevcut taşıtlar da ihtiyaç analizleri ve tasarruf anlayışı çerçevesinde yeniden gözden geçirilecek, ihtiyaç fazlası olan veya ekonomik ömrünü tamamlamış taşıtlar ihtiyacı olan kurumlara devredilecek ya da tasfiye edilecek.
- Kamu kurum ve kuruluşları hizmet alımı suretiyle edinecekleri toplam taşıt sayısının kademeli olarak azaltılmasına ilişkin tedbirleri alacak.
- 2020 yılındaki taşıt sayılarını 2021 yılından başlamak üzere 2023 yılı sonuna kadar kümülatif olarak en az yüzde 20 oranında azaltacak.
- İlgili mevzuatta belirtilen makam ve hizmetler ile ambulanslar hariç olmak üzere, hibe dahil her ne suretle olursa olsun yabancı menşeli taşıt edinilmeyecek. Merkezi yönetim bütçe kanununa ekli cetvelde tasnifi yapılan taşıt cinslerinde en az iki marka tarafından yerli menşeli üretimi olmayan taşıtlar hakkında bu hüküm uygulanmayacak.
Makam araçlarına sınırlama
- 237 sayılı Taşıt Kanunu’na ekli (1) ve (2) sayılı cetvel kapsamındaki hizmetlere ve koruma altına alınanlara tahsis edilen taşıtlar dışında hiçbir makama taşıt tahsis edilmeyecek.
- Çeşitli kadro, pozisyon ve görevlerde bulunanlar ile belediye başkanları ve belediyelerde genel sekreterler ve genel müdürler; ikametgahları ile görev yerleri arasındaki sadece sabah-akşam geliş ve gidişleri için hizmet aracı olarak kurumların mevcutlarında bulunan binek veya “station wagon” tipi taşıtlardan yararlanabilecek.
- Milli Savunma Bakanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü personeli ile Hakimler ve Savcılar Kanunu’na tabi olarak görev yapanlardan, güvenlik ihtiyaçları nedeniyle gerekli görülenlerin ikametgahları ile görev yerleri arasındaki sadece sabah-akşam geliş ve gidişleri ilgili bakan veya üst yönetici onayıyla hizmet araçlarınca sağlanabilecek.
- Bakanlıklarda hizmet taşıtlarından en fazla 3 adedi bakanlar tarafından belirlenecek esaslar çerçevesinde makam hizmetlerinde kullanılabilecek.
- Taşıt Kanunu hükümlerinin izin verdiği haller hariç hiçbir makama arazi binek gibi taşıtlar ile yabancı menşeli taşıt, makam aracı olarak tahsis edilmeyecek.
- Memuriyet mahalli dışındaki görevlere zorunlu durumlar hariç resmi taşıtla gidilmemesi hususunda ilgililer azami özen ve dikkati gösterecek.
- Memuriyet mahalli dışındaki görevlere başka ulaşım araçları ile gidilmesi halinde aynı yere ilgilinin görevinde kullanılmak üzere taşıt gönderilmeyecek, gidilen yerdeki resmi hizmet araçlarından istifade edilecek.
Hizmet araçları özel işlerde kullanılmayacak
- Hizmet aracı olarak kullanılan taşıtlar, resmi hizmetlerin yerine getirilmesi amacıyla aynı kurumun birimleri arasında ayrım yapılmaksızın ve mümkün olduğu ölçüde güzergah birleştirmesi yapılarak kullanılacak.
- Bu taşıtlar, özel işlerde, tatil günlerinde ve personel servis aracı olarak kullanılmayacak, hiçbir makam, birim ve şahsın kullanımına tahsis edilmeyecek.
- Taşıt Kanunu’nun ekli (1) sayılı cetvelinde belirtilenlere tahsis olunacak taşıtlar hariç, bütün taşıtlarda “Resmi hizmete mahsustur” ibaresi yer alacak.
Şoför alımı yerine görevlendirme
- Kamu kurum ve kuruluşlarının şoför ihtiyacı, kadrolu şoför veya hizmet alımı suretiyle taşıt edinimi sözleşmelerine dayalı olarak karşılanmak yerine öncelikle 17 Mart 2006 tarihli ve 2006/10194 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Taşıtları Sürebilecek Kamu Görevlilerinin Belirlenmesine ilişkin Esas ve Usuller çerçevesinde resmi görevi ifa etmek üzere taşıta ihtiyaç duyan kamu görevlilerinin görevlendirilmesi suretiyle karşılanacak.
- Taşıtlar, kullanım süresi ve maliyet analizleri dikkate alınarak en ekonomik yöntemle edinilecek. Hizmet aracı olarak edinilecek taşıtlarda baz veya standart donanımlı, binek ve “station wagon” cinsi taşıtlarda 1600 cc ve altındaki motor hacimli, işletme maliyetleri düşük ve ekonomik olan taşıtlar tercih edilecek.
- Hizmet alımı suretiyle edinilecek taşıtlarda model yılı yeni araçlar yerine ekonomik olması durumunda binek ve “station wagon” cinsi taşıtlarda 10 yaşını, diğer taşıtlarda 15 yaşını doldurmamış olmak kaydıyla model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verilecek.
- Taşıtların verimli kullanımı ile işletme maliyetlerinin asgari seviyeye indirilmesine yönelik gerekli önlemler idarelerce alınacak.
- Taşıtların masrafları gider türleri itibarıyla plaka bazında düzenli olarak kayıt altına alınacak, harcama yetkililerince taşıtların çalışma süresi, güzergahı, ortalama yakıt tüketim değeri, bakım maliyetleri ve sürücü performansı düzenli olarak izlenecek.
- Genelge sonucu atıl kalan taşıtlar ilgili kurumlarca Hazine ve Maliye Bakanlığına bildirilecek, Bakanlık atıl taşıtları bütün kurumlara duyuracak, taşıt ihtiyacı öncelikle söz konusu taşıtlardan karşılanacak.
Aksine hareket edenlere işlem yapılacak
- Bu hükümler; kurumlarda üst yöneticiler, il özel idarelerinde ve illerde valiler, belediyelerde ise belediye başkanları tarafından hassasiyetle izlenecek ve denetlenecek, aksine hareket edenler hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre işlem yapılacak.
- Mahalli idareler hariç kamuda taşıt edinim, kullanım ve tasfiye süreçlerinin yeniden düzenlenmesi amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yürütülen Kamu Filo Yönetim Sistemi Projesi kamu idarelerince yakından takip edilecek, projenin uygulanması hususunda gerekli işbirliği ve destek sağlanacak.
Haberleşme giderlerine tedbir
- Kamu kurum ve kuruluşlarının harcama yetkilileri, haberleşme giderlerini hizmet gerekleri ve teknolojik imkanlar çerçevesinde gözden geçirerek kaynakların verimli kullanılması hususunda sayı, tutar veya kullanım kısıtlamaları da dahil gerekli her türlü tedbiri alacak.
- Kurum hizmetlerinin gerektirdiği zorunlu haller ile güvenlik, istihbarat, askeri ve uluslararası ilişkiler maksatlı milletler arası görüşmelere açılacak telefonlar, bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarda bakan, il özel idarelerinde vali, belediyelerde belediye başkanı, diğer idarelerde üst yönetici tarafından belirlenecek.
Cep telefonu tahsisine kısıtlama
- Cep telefonları sadece Cumhurbaşkanı Yardımcısı, bakanlar, yüksek yargı organları başkanları, valiler ve belediye başkanları ile hizmet gereksinimi dikkate alınarak ilgili cetvelde yer alan kadro, pozisyon ve görevlerde bulunanlar ile belediyelerde genel sekreterler ve genel müdürler ile sınırlı olmak üzere bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarda bakan, belediyelerde belediye başkanı, diğer idarelerde üst yönetici tarafından belirlenen makamlar için tahsis edilebilecek.
- Cep telefonu tahsis edilen makamların listesi bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ile diğer idareler bakımından Cumhurbaşkanlığına, belediyeler bakımından ise Çevre ve Şehircilik Bakanlığına gönderilecek.
- Bakanlar, belediye başkanları ve üst yöneticiler tarafından; cep telefonu tahsis edilen makamlar için aylık cep telefonu görüşme ücreti limitleri, 1800 gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak tutarı geçmeyecek.
Posta masrafları
- Kamu kurum ve kuruluşları, tebligatlarını ilgili mevzuatında istisna tutulan durumlar hariç elektronik tebligat sistemlerini kullanarak yapacak.
- Mevzuat hükümleri uyarınca elektronik tebligat adresi alma zorunluluğu olmayan kişilerin bu sistemlere dahil olabilmesi kamu idarelerince teşvik edilecek ve azami gayret gösterilecek.
- Elektronik bilgi yönetim sistemleri üzerinden yapılan resmi yazışmalar ayrıca posta ile gönderilmeyecek.
- Kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet içi eğitim, konferans, seminer, çalıştay, sempozyum, toplantı, organizasyon ve benzeri her türlü faaliyetlerinin uzaktan erişim yöntemleriyle yapılması esas olacak.
İhtiyaç kamu personelince karşılanacak
- Söz konusu faaliyetlerin yüz yüze yapılmasının zorunluluk arz ettiği durumlarda öncelikli olarak kamu tesislerinin kullanılması, ihtiyacın mümkün olduğunca kamu personeli tarafından karşılanması, görev süresi ve görevli sayısının asgari seviyede tutulması, fiyatların ekonomik olduğu yer ve dönemlerin tercih edilmesi ve zorunluluk durumunun gerekçelerinin belirtilmesi kaydıyla geçici görevlendirmeler yapılabilecek.
Yurtdışı görevlendirmelerde kısıtlama
- Zorunlu hallerde yapılacak yurt dışı geçici görevlendirmeler, görevin süresi ve görevli sayısı en az seviyede tutularak bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlarda bakan, diğer idarelerde üst yönetici onayı ile yapılacak.
- Söz konusu görevlendirme onayları ile görevlendirme sonucuna ilişkin raporlar, görevlendirmenin bitimi tarihinden itibaren 15 gün içerisinde Cumhurbaşkanlığına gönderilecek. Bu kapsamda yapılacak görevlendirmelerde, İl Özel İdareleri bakımından İçişleri Bakanlığınca, belediyeler bakımından Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan veya yayımlanacak genelge hükümlerine uyulacak.
- Kamu kurum ve kuruluşları, yurt dışı temsilcilikleri uhdesindeki hizmet sunumu ihtiyacını gözetecek ve görevlendireceği personel sayısını asgari seviyede tutmaya özen gösterecek. Bu kapsamda mümkün olduğu ölçüde bir kamu kurum veya kuruluşunun yurt dışında görevlendirdiği temsilci/temsilciler, o temsilcilikte diğer kurum ve kuruluşlara ait görevleri de yerine getirebilecek.
Günlük gazete alımı yapılmayacak
- Kamu kurum ve kuruluşlarının basını izleme ile ilgili birimleri ve kütüphane dokümantasyon merkezleri hariç hiçbir şekilde günlük gazete alımı yapılmayacak, görev alanı ile ilgili olmayan yayınlara abone olunmayacak.
- İdare faaliyetlerini tanıtmaya yönelik rapor, kitap, dergi, bülten ve benzeri yayınlar basılmayacak, bu dokümanların hazırlanması ve paylaşımı elektronik ortamda yapılacak.
- Kamu kurum ve kuruluşları tarafından bastırılması zorunlu görülen dokümanlar ihtiyaç sayısı kadar bastırılacak ve ekonomik malzeme kullanımı tercih edilecek.
- Kamu kurum ve kuruluşlarında kağıt kullanımı en aza indirilecek, rapor, bilgi notu ve benzeri dokümanların hazırlanması ve dağıtımı elektronik ortamda yapılacak.
- Demirbaş alımı zorunlu hallerde yapılacak, demirbaşlar kullanım ömrü tamamlanmadan değiştirilmeyecek. Bilgisayar ve bilgi işlem sistemlerinin yenilenmesi ve genişletilmesi durumunda hizmet ihtiyacının gerektirdiği özellikler ve kapasite dikkate alınacak.
- Ayrıca fiziki olarak birbirine yakın makam ve birimlerdeki fotokopi, faks ve benzeri büro malzemelerinin ortaklaşa kullanılması sağlanacak.
Temsil, tören, ağırlama giderleri düşürülecek
- Uluslararası toplantılar ile milli bayramlar hariç açılış, konferans, seminer, yıl dönümü ve benzeri kutlama ve organizasyonlara ilişkin faaliyetler nedeniyle gezi, kokteyl, yemek ve benzeri davetler düzenlenmeyecek, hediye verilmeyecek ve diğer adlar altında ödeme yapılmayacak.
- Temsil ve ağırlama ödenekleri, zorunlu haller dışında kullanılmayacak.
- Yılbaşı ve bayram dönemlerinde kamu görevlileri tarafından gönderilecek tebrik, telgraf ve benzeri posta hizmetlerine ilişkin kağıt, baskı, posta ve benzeri giderler hiçbir şekilde kurum ve kuruluşların bütçesinden ödenmeyecek.
- Mevzuat gerekleri dışında kurum ve kuruluşların tasarruflar altında bulunan kaynaklardan ajanda, takvim, plaket, hatıra, hediye, eşantiyon basım ve dağıtımı türü işler yaptırılmayacak.
- Kamu kurum ve kuruluşlarınca mevzuattan kaynaklanan zorunluluklar gereği yapılan veya kurum faaliyetleri ile doğrudan ilgili olan tanıtım giderleri hariç olmak üzere basın ve yayın organlarına ilan-reklam verilmeyecek.
‘Atıl personel oluşmasına izin verilmeyecek’
- Genelge kapsamında mevcut personelin etkin ve verimli çalışmasını sağlamak üzere gerekli tedbirler alınacak, hizmet standartlarına uygun ve dengeli bir şekilde görevlendirilmesi sağlanacak ve atıl personel oluşmasına izin verilmeyecek.
- Kanundan doğan mecburi yükümlülüklerin yerine getirilmesi, hizmet genişlemesi ve yeni bir teşkilat biriminin kurulması halleri hariç olmak üzere bir önceki mali yılda kadro ve pozisyon sayılarında emeklilik, istifa ve ölüm gibi nedenlerle meydana gelen azalma kadar yeni kadro ve pozisyon ihdas ya da kullanım talebinde bulunulabilecek.
- Mahalli idareler bakımından bu kapsamdaki uygulamalarda, ilgili mevzuatta yer alan norm kadro ilke ve standartları ile yıllık toplam personel giderleri hakkındaki oranlar esas alınacak.
- Kamu personeli zorunlu haller dışında fazla mesai ücreti alacak şekilde istihdam edilmeyecek. Kamu kurum ve kuruluşları, fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma giderlerini asgari seviyede tutmak amacıyla 4857 sayılı İş Kanunu’nda yer alan serbest zaman ve denkleştirme süresi hükümlerini öncelikle uygulayacak.
Koruyucu malzemeler için nakdi ödeme yapılmayacak
- İş Kanunu kapsamında çalışan işçilerin yıl içerisinde hak kazandıkları yıllık ücretli izin süreleri, ilgili yıl içerisinde kullandırılacak. Ayrıca, ilgililerin önceki yıllarda hak kazanıp kullanmadıkları yıllık ücretli izin süreleri, yürütülen hizmetlerde aksamaya sebep olmayacak şekilde azami üç yıl içerisinde kullandırılacak.
- 2019/1 sayılı Kamu Görevlileri Hakem Kurulu Kararı’nda öngörülen koruyucu giyim ve donanım malzemeleri, söz konusu kararda yer alan hizmetlerde görev yapan personel ile sınırlı olarak, aynı şekilde verilecek. Bu yardım karşılığında çek, kupon veya benzeri ödeme araçları kullanılmayacak ve nakdi bir ödemede bulunulmayacak.
- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 68’inci maddesinin (B) bendine göre yapılacak atamalar sadece yönetici kadroları (şef dahil) ile sınırlı tutulacak, yönetici kadroları dışındaki kadrolara anılan bent çerçevesinde atama yapılmayacak.
- Kamu kurum ve kuruluşları, enerji maliyetlerini azaltmak amacıyla “Kamu Binalarında Tasarruf Hedefi ve Uygulama Rehberi”nde yer alan tasarruf önlemlerine uyacak.
- Ayrıca doğalgaz ve elektrik enerjisi tedarikinde, serbest tüketici kriterlerini sağlayan binalarda ihale usulleri uygulanarak enerji giderlerinin azaltılmasına yönelik gerekli tedbirler alınacak. Kamu alımlarında, enerji verimliliği yüksek projeler ile enerji kullanımı düşük olan ürünler tercih edilecek.
- Su kullanımında israfı önlemek amacıyla gerekli tedbirler alınacak ve tasarruflu cihazlar tercih edilecek. Yeşil alanların sulanmasında mümkün olduğunca şebeke suyu kullanılmayacak.
Yakın yerlerdeki kurumların personel servisi hizmetleri birlikte ihale edilecek
- Kamu kurum ve kuruluşları, ilgili mevzuatına uygun olarak sağlayacakları personel servis hizmetinde en etkin ve ekonomik yöntemleri tercih edecek, personel servisi temininin hizmet alımı suretiyle sağlanması durumunda belirtilen kriterlere uyacak.
- Yakın yerleşkelerdeki kamu kurum ve kuruluşlarının personel servisi hizmetini birlikte ihale etmeleri esas olacak. Personel servisi hizmetinden fiilen yararlanan kişi sayısının araç kapasitesinin yüzde 70’inin altında olması durumunda ilgili hatta servis sunumu yapılmayacak.
- Personel servisi ihale şartnamelerinde araç yaşı kriteri belirlenirken model yılı yeni araçlar yerine maliyet tasarrufu sağlayacak şekilde “Kamu Kurum ve Kuruluşları Personel Servis Hizmet Yönetmeliği”ne uygun olarak model yılı yeni olmayan araçlara öncelik verilecek.
Uçuş milleri şahıslarca kullanılmayacak
- Bedeli kurum ve kuruluşlarca karşılanmak suretiyle satın alınan mal veya hizmetler karşılığında tahakkuk eden her türlü ayni veya nakdi menfaatin (havayolu şirketlerince sağlanan uçuş milleri vb.), şahıslarca tasarruf edilmesi önlenecek, kurum ve kuruluşlar tarafından kullanılması sağlanacak.
- Kamu kurum ve kuruluşları, ek mali yüklerle karşılaşılmaması için fatura karşılığı ödemelerini ve diğer yükümlülüklerini zamanında yerine getirecek ve bunun için her türlü tedbiri alacak.
Zorunlu olmadıkça danışmanlık hizmeti alınmayacak
- Mevzuattan kaynaklanan zorunluluklar dışında, mesleki kuruluş veya derneklere üye olunmayacak. Uluslararası kuruluşlara mevcut üyelikler gözden geçirilerek kurumların faaliyetlerine doğrudan katkı sağlamayanlar sonlandırılacak.
- Kamu kurum ve kuruluşları, hizmet kalitesinin artırılması amacıyla ihtiyaç duyulan araştırma, geliştirme, eğitim ve benzeri ihtiyaçlarını öncelikle kendi personeli veya ilgili diğer kurumların bilgi ve tecrübe sahibi personelinden faydalanarak karşılayacak, zorunlu olmadıkça danışmanlık hizmeti satın almayacak.