Jackson Hole: Powell tapering ipuçlarını verecek, faiz artırmak başka diyecek

Analistler, Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell’ın Cuma günü Jackson Hole ekonomi konferansında yapacağı merakla beklenen konuşmanın büyük olasılıkla ABD merkez bankasının devasa varlık alımlarını ne zaman azaltmaya başlayabileceğine dair birkaç yeni ipucu sunacağını söyledi.

Ancak Powell tahvil ve ipotek destekli menkul kıymetlerin aylık 120 milyar dolarlık alımlarında azalmanın neden yakınlaşan faiz artışı anlamına gelmediğini de açıklayacak. Bu da ikinci el tahvil faizlerinin yükselmesini engelleyerek işsiz sayısı halen yüksek ABD ekonomisi in faydalı olur.

Yale School of Management’tan Prof. Steve Kelly “Bunların bağımsız kararlar olduğunu söylemek için elinden geleni yapacaktır … ve biri ille de diğerini hızlandırmaz. Zaten en büyük zorluk tahvil alım programını azaltmak ile faiz artırımı etrafındaki iletişim” diyor.

Fed yetkilileri de aynı fikirde.

27-28 Temmuz’daki politika toplantılarının tutanakları, pek çok FOMC üyesinin tahvil alımını azaltmakla faiz artırmak arasında “mekanik bir bağlantı” olmadığını vurgulamanın önemli olacağını düşündüğünü gösteriyor.

Bu bağlantıyı reddetmek kolay olmayacak. Birçok Fed yetkilisi de faizleri yükseltmeden önce tahvil alım programını sonlandırmanın daha iyi olacağını düşünüyordu. Satın almaları hızlı bir şekilde mi azaltmaları gerektiği yoksa örneğin sekiz ay gibi bir süreye yayarak mı tapering yapmaları gerektiğini tartışmaya devam ediyorlar.

Buna ek olarak, bazı politika yapıcılar tahvil alımlarının zaten çok yardımcı olmadığını savunuyorlar.  Tahvil alımları ile piyasaya verilen likiditenin maçı talebi artırmak.  Halbuki, ekonomi hızla yeniden açılırken işletmelerin bu talebi karşılamakta zorlandıkları için karşılaştıkları darboğazları ele almıyor.

Bu kadar belirsizlik varken, Powell’ın tahvil alım programından dönüş ile ilgili zaman çizelgesi ayrıntılarına girmesi genel beklenti.

Koronavirüsün artan Delta varyantı en sert vurduğu bölgelerde, ekonomik iyileşmeyi yavaşlatan işaretler gösterdiğinden, Powell’ın sözleri daha da merakla bekleniyor.  Veriler, Fed’in geçen ayki toplantısında ekonomiye verdiği olağanüstü desteği bu yılın sonlarında geri çekmeye başlamasıyla ilgili ortaya çıkan fikir birliğine ilişkin yeni sorulara yol açıyor.

Tahvil alım programında erken bir azaltmanın en büyük destekçileri arasında yer alan Dallas Fed Başkanı Kaplan bile, geçen hafta Delta’nın etkisinin belirtilerini görmeye başladığını ve Fed’in gelecek ayki politika toplantısına kadar açık fikirli olacağını söyledi.

Jefferies ekonomisti Aneta Markowska, Powell’ın yaklaşan konuşması hakkında, “Fed’in devam eden halk sağlığı krizi ışığında belirli bir zaman çizelgesine bağlı olduğunu hayal etmek zor” dedi.

Markowska ve diğer ekonomistler, Cuma günü konuşacak olan Powell’ın ekonominin tam istihdam yolundaki ilerlemesini kabul edebileceğini söylediler. Goldman Sachs ekonomistleri bu hafta kaydettiklerine göre, Powell Kasım ayında tapering için kapıyı açık tutmak istese de, böyle bir zaman çizelgesine bağlı kalma konusunda  “çok temkinli” olacak.

Reuters’in anketine katılan ekonomistler, ABD ekonomisinin Haziran ve Temmuz aylarında kazanılan yaklaşık 1,9 milyonun üzerine bu ay 725 bin istihdam daha eklemesini bekliyor. Enflasyon aylardır Fed’in %2’lik hedefinin üzerinde seyrediyor, ancak ABD merkez bankası politika yapıcılarının çoğu bu yılın sonlarında ılımlı olmasını bekliyor.

Veriler, birçok Fed politika yapıcısına, aylık varlık alımlarını azaltmayı kabul etmeden önce belirledikleri çıta olan %2 enflasyon ve ekonomide tam istihdam yönünde “önemli ölçüde daha fazla ilerleme” yapmaya yakın olduğunu göstermekte.

Ancak Powell, salgının tetiklediği düşüşten hala toparlanan bir ekonomi için düşük uzun vadeli faiz oranlarını korumak istiyor.

SGH Macro Advisors’ın BAŞ ABD ekonomisti Tim Duy, “Şu anda karmaşık bir mesajlaşma var,” dedi. “Gerçek şu ki, tapering faiz artışından ayrı değil: tahvil alım programını azaltmaya başladığınızda faiz artışı için de bir tür saat başlatıyorsunuz.”

Bu bakış tam da Powell’ın istemediği türden bir tepki. 2013 yılında, dönemin Fed Başkanı Ben Bernanke tahvil alımlarında azalmanın yaklaştığını anlatmaya başladığında tahvil piyasasında sert tepki oluştu. Fed nihayetinde alımlarını kısmayı ertelemek zorunda kaldı.

Piyasalar genellikle Fed iletişimlerini bu tür politika dönüşlerinde en sert şekilde değerlendirir. Benzer bir sert tepki gelirse zamanlaması tam da ABD Başkanı Joe Biden’ın kendisini dört yıl daha Fed başkanlığına aday gösterip göstermeyeceğini belirleyeceği döneme gelecek.

Powell liderliğindeki Fed’in bu haftaki konuşmasında tapering zamanlaması tam açıklanmayacak; ancak bu yolda olduğu iyice netleşecek.

San Francisco Fed Başkanı Mary Daly bile geçen hafta ekonominin merkez bankasının bu yılın sonuna kadar desteğini azaltmaya başlaması için belirlediği çıtayı karşılayacağından emin olduğunu söyledi.

Barron’un Yuvarlak Masası’na verdiği sanal röportajda Daly, “Oradaki kilit mesaj, ekonomiye verdiğimiz desteğin seviyesini geri çevirmeyi düşünmenin zamanının geldiğidir, çünkü ekonomi gerçekten kendi ayakları üzerinde durmaktadır,” dedi. Bununla birlikte, Delta varyantının etkisi hakkında “açık fikirli” olacağını ve gelecek yıla kadar bir gecikme görebileceğini de sözlerine ekledi.

Reuters