Swapçı geldi hanım : “Çapraz Kur Swapları Ne İşe Yarar ?”
11 Kasım 2020BDDK, swap işlem limitlerini genişletti. Bu ne anlama geliyor ?Maaşınızı swap ile mi alıyorsunuz ? Swap işlemi yapmayana kız vermiyorlar mı? Bafra dondurmasının özünde swap mı var ?
Öncelikle bu konunun uzmanının, nam -ı – değer “Türkiyenin swapçısı” e507 hocam olduğunu belirtmek isterim.
Para ve Finans hocama da selam gönderelim.
Para ve Finans : Banka Muhasebesi bizim işimiz!
Çapraz kur swapları kısaca şudur.
Başlangıçta A bankası B bankasına 100 euro verip, B bankası A bankasına 150 dolar vermektedir. Euro-dolar kuru , 1 euro=1.5 dolar olarak vade sonuna kadar sabitlenmiştir. Her 3 ayda bir, A bankası B bankasına üç aylık dolar faizi öderken B bankası A bankasına üç aylık euro faizi ödemektedir. Vade sonunda A bankası elindeki 150 doları geri verip B bankası da elindeki 100 euroyu geri vermektedir. Ekonomik literatür bu işlemin amacının, karşılaştırmalı avantajlardan faydalanma, korunma (hedging) ve spekülasyon olduğunu belirtmektedir. Burada faiz ödemeleri çok çeşitli olabilir. Örneğimizde iki taraf Libor , değişken faiz ödemektedir. Fakat sabit-değişken kombinasyonlu ödemelerin anlaşmayla mümkün olabileceğini söylemeliyiz.
Türk bankacılık sistemi açısından çapraz kur swapların önemi ise açık pozisyona girmeden TL cinsinden para yaratmakta yatmaktadır. Şöyle ki; özellikle 2008 finansal krizi sonrası gelişmiş ülke merkez bankalarının gerçekleştirdiği parasal genişleme politikaları Türk bankaları açısından yabancı para türünden faizleri inanılmaz düzeyde aşağı seviyelere düşürmüştür. Bu imkanı kullanan Türk bankaları düşük yabancı para cinsinden faizlerden faydalanıp borçlanmaya gitmişlerdir. 2001 krizi öncesinde yapıldığı gibi borç alınan yabancı para TL’ye çevrilmemiş ve bu şekilde bilançoda açık pozisyon oluşmamıştır. Çapraz kur swapları kullanılarak, aynı dönemde yerel para cinsinden verilen krediler, yükümlülükler kısmında dengelemektedir. Yükümlülükler hesabında swap sonucu yaratılan yeni kalem, varlıklar kaleminde sırıtan 10 yıllık kredileri dengelemektedir.
Başlayalım:
Banka X, yurtdışından 100 $ borç alır.
Banka X | |||
Yurtdışı Muhabir Banka | +100$ | Yurtdışı Borç |
+100$ |
Banka X, Dış Güçlerle Swap İşlemine Başlar
(100$ karşılığında 1$=8 TL iken, 800 TL alır)
Bilanço İçi
Banka X | |||
Yurtdışı Muhabir Banka | -100$ | ||
Yurtdışı Muhabir Banka | +800TL |
Banka X, Dış Güçlerle Swap İşlemine Başlar
(100$ karşılığında 1$=8 TL iken, 800 TL alır)
Bilanço Dışı
Banka X | |||
YP Alacak | +100$ | TL Borç | +800TL |
Banka X, Aynı Dönemde 800 TL Kredi Verir.
Banka X | |||
TL Kredi | +800TL | TL Mevduat | +800TL |
Banka X Bilançosu
İÇLİ DIŞLI
Banka X | |||
TL Kredi | +800TL | TL Mevduat | +800TL |
Yurtdışı Muhabir | +800TL | TL Borç | +800TL |
YP Alacak | +100$ | Yurtdışı Borç | +100$ |
Değerli arkadaşlar, bankaların “KREDİ VEREREK MEVDUAT” yarattıklarını biliyorsunuz? Bu mevzuda sıkıntı şu noktada doğmaktadır. Banka uzun vadeli kredi verirken karşılığında kişiye vadesiz mevduat hesabı açmaktadır. Bu durumda “VADE” uyumsuzluğu problemi çıkmaktadır. Bankalar, çapraz kur swapları sayesinde bu uyumsuzluğu ortadan kaldırmaktadır. Hikaye budur !
Yorumlar